Wie dit boek voor het eerst in handen krijgt, kan niet naast het opschrift kijken ‘Beste managementboek van de maand’ (sic) volgens Amazon. Op de achterkant staat dan weer in schreeuwerige letters: ‘Het allerbeste boek over de beste zijn’. Bescheiden zijn ze niet, auteurs Po Bronson en Ashley Merryman, al hebben ze al een bestseller rond opvoeden op hun naam staan. Wat natuurlijk ook kan, is dat ze hun kennis volop inzetten om hun boek aan zo veel mogelijk mensen aan de man te brengen. Er is namelijk best wel wat competitie in boekenland en laat dit boek daar nu net over gaan.
Competitie op verschillende vlakken
In vier grote delen word je meegenomen in de wereld van de competitiviteit. In ‘grondslag’ worden de achterliggende psychologische mechanismen uit de doeken gedaan en in ‘vorming’ staan de auteurs stil bij hoe competitiviteit kan worden gemanipuleerd en getraind. Deel drie en vier, ‘individuen’ en ‘collectief’, kijken naar het effect dat competitie heeft op individuele personen (zowel psychologische als neurofysiologisch) en hoe groepen zich organiseren en gedragen wanneer er sprake is van strijd, zowel tussen als binnen deze groepen.
Originele insteek en perspectieven
De verschillende delen worden geïllustreerd met uiteenlopende voorbeelden. Zo komen er eerder vanzelfsprekende contexten aan bod waaronder topsport en de bedrijfscultuur in hoog competitieve sectoren zoals de auto-industrie. Als lezer stoot je echter ook op meer verrassende onderzoeken, waarbij auteurs het effect van competitiviteit aantonen en toelichten, zoals in psychologische experimenten met skydivers, wedstrijden van schaakmeesters en zelfs binnen de samenwerking die leidde tot het besturingssysteem Linux. Die onderzoeken worden telkens exemplarisch uitgelicht. Verwacht je dus zeker niet aan reviews of meta-analyses, maar wel aan vlot geschreven verhalen, vaak uit originele perspectieven zoals dat van een betrokken onderzoeksleider of deelnemer aan een experiment. Ondanks het feit dat het boek een duidelijke vierdeling volgt, is er wel geen duidelijke motivatie waarom deze structuur wordt gehanteerd en ontbreekt er ook wel een korte inleiding bij de verschillende delen: als lezer moet je dan ook eerder gaandeweg zelf ontdekken wat de focus, bedoeling of insteek is van elk deel. Dat kan soms wel leuk zijn, maar maakt het vaak ook lastig om de rode draad te vinden of vast te houden, zeker wanneer je het boek niet in een ruk uitleest.
Hoog entertainmentgehalte
In conclusie moeten lezers van dit boek zich niet verwachten aan richtlijnen, tips & tricks, of sluitende onderzoeksevidentie. ‘Goed, beter, best’ bulkt eerder van de exemplarische illustraties die allemaal het thema competitiviteit met elkaar gemeenschappelijk hebben. Misschien kan het wel dienen als inspiratiebron om iets mee te doen op het werk of in je dagdagelijkse leven, of daagt het je uit om rond bepaalde onderwerpen wat meer te lezen om wat meer diepgang te zoeken. Het is echter vooral uitstekende wetenschapscommunicatie met een hoog entertainmentgehalte.