Wie in de voorbije jaren al eens in de Bibliotheek van de Faculteit PPW is geweest, kon zeker niet naast de grote glazen kasten kijken. Daarin staan her en der allerlei oude instrumenten te pronken. De namen ervan zijn al even wonderlijk als de instrumenten zelf: zo kan je bijvoorbeeld de olfactometer van Zwaardemaker, de Hipp-chronoscoop en de tamboer van Marie terugvinden. Deze bonte verzameling staat bekend als ‘de collectie Michotte’ en er is ondertussen ook al een website aan gewijd (zie APPeL 5.2). Marleen Brock voegt hier nu ook een boek aan toe. Zij is wetenschappelijk medewerker voor de Commissie Academisch Erfgoed en verbonden aan de onderzoekseenheid ‘Cultuur-geschiedenis na 1750’, van de KU Leuven.
Als illustratie
Hoewel de instrumenten doorheen het boek een centrale rol spelen, gaat het om meer dan enkel een opsomming van onderzoeksapparatuur. Eigenlijk wordt er een chronologisch overzicht gegeven van het ontstaan van de collectie. Al snel blijkt dat deze collectie eigenlijk een ideale illustratie is bij het verhaal over de evolutie van (experimenteel) onderzoek aan de Faculteit PPW zelf. Zo leidt de collectie je van de vroegste kiemen in het Hoger instituut voor Wijsbegeerte, naar de oprichting van het Laboratorium Experimentele Psychologie, tot de bouw van het huidige Psychologisch Instituut.
Meer dan enkel instrumenten
Deze verschillende onderzoeksgroepen en instituten werden natuurlijk ook bevolkt door talrijke onderzoekers. Het boek gaat hier niet zomaar aan voorbij en brengt dan ook een aantal remarkabele personen onder de aandacht. Een evidente keuze is natuurlijk professor Albert baron Michotte van den Berck. Minder bekende, maar daarom niet minder belangrijke onderzoekers komen ook aan bod. Zo spelen ook Désire Mercier (later Kardinaal Mercier) en Armand Thiéry een grote rol in het psychologisch onderzoek in Leuven en het ontstaan van de collectie. Daarnaast is er ook één hoofdstuk, geschreven door Sigrid Leyssen die aan de Universität Basel en de K.U.Leuven haar doctoraatsonderzoek verricht naar het gebruik van bewegende beelden in het onderzoek van Michotte. Hierin wordt dieper ingegaan op het causaliteitsonderzoek van Michotte en vooral ook op de ‘instrumenten van beweging’ die hij hiervoor ontwierp.
Meeslepend
Links en rechts doorheen het hele boek kom je kleine uitwijdingen tegen die dieper ingaan op specifieke onderzoeksinstrumenten. Je wordt echter soms in zo’n mate meegesleept in het verhaal, dat het dan wat moeite vergt om dit los te laten en je aandacht op die uitwijdingen te richten. Het zijn echter aangename afwisselingen die het geheel een dynamisch gevoel geven. Het boek oogt in zijn geheel dan ook zeer mooi en fris, de rijkelijke illustraties dragen hier zeker aan bij. De schrijfstijl is daarnaast vlot en leest aangenaam. Perfecte lectuur voor iedereen die zich graag even verdiept in de geschiedenis van de (Leuvense) psychologie!